Artikel van de maand
Elke maand voert een van onze Scheidingsplanners zelf het woord in een artikel. Het artikel kan bijvoorbeeld een persoonlijke ervaring beschrijven, ons werk toelichten of een specifiek onderwerp behandelen. Deze maand deelt Scheidingsplanner Rolf van Baaarle in het kader van ons jubileumjaar zijn persoonlijke verhaal over zijn werk als Scheidingsplanner. In dit interview vertelt hij over zijn achtergrond, beweegredenen en werkwijze.
Waarom ben jij scheidingsbemiddelaar geworden?
“Ik werkte toentertijd al jarenlang als bedrijfseconoom in management- en directiefuncties en zat op een punt waarin ik mij bedacht wat ik met de rest van mijn werkzame leven wilde doen. Mijn vrouw was inmiddels al 25 jaar beëdigd als advocaat gespecialiseerd in familierecht. Zij stelde destijds al vast dat er in dit vakgebied enorm veel behoefte was aan mensen met financieel en cijfermatig inzicht. Omdat ik altijd graag met mensen werk en ze graag wil helpen en adviseren, was dit werk het passende vervolg van mijn loopbaan. Eigenlijk vielen alle puzzelstukjes mooi op z’n plaats.”
Wat was de vervolgstap?
“Ik ben opnieuw de schoolbanken in gegaan. Ik heb de opleiding tot Register Financieel Echtscheidingsadviseur (RFEA) particulier gevolgd. Een pittige opleiding, waarin alle financiële en fiscale aspecten van een scheiding behandeld worden. Ook hele specifieke aspecten, zoals hypotheken, lijfrentes en kapitaalverzekeringen. Daarna heb ik nog de RFEA-opleiding ondernemer gedaan en tot slot de opleiding tot Registermediator afgerond, juist omdat deze opleiding je heel veel brengt. Door deze opleiding kan ik oordeelvrij naar mensen luisteren en op een juiste manier mensen van ruzie naar een oplossingsgericht overleg brengen.”
Waarom de keuze voor de Scheidingsplanner?
“Ik was op zoek naar een samenwerkingsverband. Ik was al in gesprek met een Scheidingsplanner bij mij in de buurt om te bekijken wat een samenwerking met deze partij voor mij zou brengen. Ik heb ook nog naar andere samenwerkingsverbanden gekeken, maar de Scheidingsplanner was voor mij de meest logische zet door de manier waarop wij met elkaar samenwerken. We weten elkaar te vinden waar het handig is en laten elkaar met rust wanneer dat beter uitkomt. Dit is een vorm die beter bij mij past dan als ik in een strak keurslijf zou zitten.
Daarnaast is bij ons in de regel het kennisniveau heel hoog. Wij zijn een vereniging met hele toegewijde mensen. Wij zijn allemaal specialisten met een eigen stijl en wij functioneren op een hoge standaard. Door de manier waarop wij onze collectieve kennis delen en ontwikkelingen bijhouden door de nascholing die we samen volgen, kunnen wij heel gericht keuzes maken en onze klanten op een heel hoog niveau helpen.”
Wat is belangrijk in jouw begeleiding?
“Allereerst dat ik staat ben om rust te brengen. Natuurlijk zorg ik ook voor overzicht, maar rust brengen is net zo belangrijk. Daarnaast speelt het informeren een grote rol. Doordat elke scheiding uniek is kan dit onderdeel per situatie verschillen. Dit betekent enerzijds dat je soms mensen van A tot Z bij de hand moet nemen en alles moet uitleggen. En anderzijds dat je ook mensen aan tafel hebt die alleen gerichte vragen hebben. Mijn begeleiding is dan ook afgestemd op hun behoeftes, ze krijgen de ondersteuning die ze op dat moment het hardste nodig hebben.
Daarnaast is het belangrijk dat er een goede balans is. Dat is aan de ene kant een kennisbalans en aan de andere kant een machtsbalans die je aan tafel moet creëren. Een ander essentieel onderdeel is dat mensen weer in staat kunnen zijn om zelf weer de regie op te pakken. Ik zie vaak mensen die de regie een beetje kwijt zijn en het is dan de kunst om ze zover te brengen dat ze ook weer perspectieven zien en in staat zijn om weer zelf de regie te pakken.”
Wat vind jij mooi aan jouw werk?
“Het is een heel speciaal vak en je hebt specifieke vaardigheden nodig om mensen goed te kunnen begeleiden. Je bent met financiële zaken bezig, maar je hebt ook met heel veel emotie te maken. Dat moet je wel kunnen. Ik krijg aan het begin van het traject twee mensen aan tafel die de regie over hun leven dreigen kwijt te raken, die het overzicht missen en die soms de wanhoop nabij zijn. Ook speelt vaak mee dat ze elkaar wantrouwen en slecht met elkaar kunnen praten. Daarnaast vinden ze het moeilijk om elkaar iets te gunnen. Als ik dan aan het einde van het traject twee mensen opgelucht de kamer zie verlaten, waarbij ze aangegeven dat ze dankzij mij weer met elkaar kunnen praten, dat ze weer perspectief zien en denken ‘dit is de eerste dag van de rest van mijn leven’, dan geeft mij dat heel veel voldoening.”
Hoe bereik je dat einddoel?
“Wat ik als mediator vooral niet doe is dat ik mensen vertel hoe ze dingen moeten gaan doen. Mijn taak is vooral mensen laten inzien dat er meer is dan alleen hun eigen wanhoop en eigen belang. Het is uiteindelijk namelijk belangrijk dat ze ook naar het belang van de ander kijken. Dit is volgens mij de basis is voor het maken van goede afspraken. Natuurlijk kijk je niet alleen naar het belang van de ander, het zijn twee belangen die moeten worden afgewogen. Echter, op het moment dat je begrip hebt voor het belang van de ander en met elkaar gaat overleggen, dan is het een heel stuk makkelijker om tot een gezamenlijk inzicht te komen en dus tot een gezamenlijke afspraak. Aan de ene kant moet je er dan voor zorgen dat mensen goed geïnformeerd zijn en dat die enorme financiële onrust die ze voelen weg is of een groot stuk minder is geworden en aan de andere kant moet je uiteindelijk het conflictgesprek ombuigen naar een constructief gesprek dat over afspraken maken gaat.”
Lukt het ook weleens niet?
“Ja, dat komt soms helaas voor. Ik voel dat zelf altijd als een enorme nederlaag. Maar als ik er dan nuchter naar kijk, dan moet ik ook beseffen dat dit mensenwerk is. Niet alle mensen zijn in een oplossingsgerichte modus te krijgen en dan ben je als mediator gewoon kansloos. Hierdoor kan het weleens niet lukken, waardoor de mediation gewoon strandt. Voor mij is het belangrijk dat ik als registermediator hele strakke richtlijnen heb hoe ik daarmee om moet gaan. Gelukkig heb ik het niet al te vaak.”
Wat zijn voor jou echt zware mediations?
“Ik werk ook op basis van toevoeging, gefinancierde rechtsbijstand. Ik sta voor deze zaken ingeschreven bij het mediationbureau van de rechtbank. De zaken die de rechtbank doorstuurt zijn vaak voor de rechter al vastgelopen. Dit zijn de hele, hele zware mediationtrajecten. Vaak is daarin het ouderschapsplan het hele belangrijke component, soms krijg ik zelfs alleen voor het ouderschapsplan een verzoek voor mediation.
In dit soort mediations spelen de angst om de kinderen kwijt te raken, de eigen belangen en de kinderen als machtsmiddel gebruiken een grote rol. Vaak zit er ook heel veel leed achter. Scheidingen met een enorme historie van financiële tegenslag, financiële problemen en faillissementen, maar ook gedragsproblemen en kinderen met psychische problemen. Ouders kunnen dan zodanig van menig verschillen over het belang van het kind, dat ze de zaak aan de rechter willen voorleggen. De rechter wil echter liever geen afstandelijke uitspraak doen, maar dat een mediator hier met aandacht en inzet aan de gang gaat om ervoor te zorgen dat mensen er toch samen uitkomen.
Dit zijn hele pittige mediations met enorme uitdagingen en als het dan toch lukt zijn dit voor mij toch wel hele kleine overwinningen die je mag vieren. Dit is dan ook voor mij een speciaal onderdeel van mijn werk en gelukkig heb ik op dit gebied ook een goed trackrecord.”
Heb jij nog een tip voor mensen die willen scheiden?
“Ik heb er zelfs twee! Allereerst adviseer ik om altijd een vrijblijvend kennismakingsgesprek te voeren met de scheidingsbemiddelaar voordat je een definitieve keuze maakt. Het is belangrijk dat jullie een klik voelen met jullie begeleider en jullie moeten je veilig kunnen voelen en vertrouwen hebben.
Daarnaast is het van belang dat jullie iemand kiezen met de juiste kennis en achtergrond en die bovendien het gehele traject kan begeleiden. Het is namelijk heel vervelend als je gedurende dit traject van het kastje naar de muur wordt gestuurd. Bijvoorbeeld als de mediator je naar de hypotheekadviseur stuurt en die jou weer terugstuurt naar de mediator, omdat de afspraken nog niet bekend zijn. Voor het ouderschapsplan moet je ook weer weten wat er met het huis gaat gebeuren en als je niet oppast, dan blijf je in een kringetje rondlopen. Kies dus iemand die je op alle fronten van A tot Z kan begeleiden.
De tweede tip betreft de kinderen. Besef je dat je als ouders vaak nog jarenlang met elkaar te maken hebt en dat je allebei gewoon verder moet met je leven. De afspraken die je met elkaar maakt zijn alleen bestendig als je ook rekening hebt gehouden met de behoefte van de ander, want anders gaat het niet werken.”
Scheidingsplanner Rolf van Baarle
